Melk en melkproducten (zonder toevoegingen)

Terug naar: Zuivel (de beginpagina)

Snel zoeken op deze pagina naar:

Geitenmelk

Gecondenseerde melk

Koemelk

Koffiemelk

Melkpoeder

Melk (algemene informatie):

Melk wordt vers (gepasteuriseerd)* en (lang) houdbaar (UHT gesteriliseerd) verkocht.

* Een uitleg van de blauw gekleurde termen  in de tekst is te vinden bij: Melk - Verwerking (Klik daarvoor hier)

Melk wordt ingedeeld naar vetgehalte:  Vol (bevat wettelijk tenminste 3,5 procent vet), halvol (tenminste 1,5 procentvet) en mager ( maximaal 0,5 procent procent).

In vet opgeloste vitamines gaan verloren als er vet uit de melk verwijderd wordt. Aan halfvolle en magere melkproducten worden daarom vitamine A en D toegevoegd, zodat ook die producten voldoende vitamines bevatten.

Er is ook verse melk verrijkt met extra voedingsstoffen zoals vitaminen en mineralen (zoals bijvoorbeeld de halfvolle Calcium+ melk - met extra Calcium).

Biologische en biologisch dynamische melk (EKO en Demeter) wordt op een dier- en milieuvriendelijke manier geproduceerd.

 Koemelk en geitenmelk:

Koemelk is er in diverse vetgehaltes:

  • Volle melk (gewone) (verse en houdbare) bevat 3,6 procent vet.

  • Boerenland-melk is alleen vers verkrijgbaar. Het is volle melk met 4 procent vet.  Deze melk komt niet rechtstreeks van de boer maar is - net als gewone verse melk - (door de overheid verplicht) gepasteuriseerd in de melkfabriek. De melk heet boerenland-melk omdat er 4 procent vet in zit en dat is het gemiddelde vetgehalte van rauwe boerderijmelk. Boerenlandmelk is niet biologisch.

  • Halfvolle melk  (verse en houdbare) bevat 1,5 procent vet.

  • Calcium+ melk is halfvolle melk met extra calcium.

  • Magere melk (verse en houdbare) bevat 0,1  procent vet.

  • 0 % vet melk is magere melk waaraan - om de smaak en samenstelling te verbeteren - melkaroma en tapiocazetmeel zijn toegevoegd. Het is daarom eigenlijk geen melk meer maar een melkdrank.

Geitenmelk is er (doorgaans) alleen vol en bevat 4 - 4,5 procent vet  (vers en houdbaar).

Zie voor informatie over karnemelk en yoghurt: Zure melkdranken, Yoghurt e.d. (Klik hier)

terug naar boven

 Gecondenseerde melk / koffiemelk

Gecondenseerde melk is ingedikte melk en wordt ook wel geconcentreerde melk of geëvaporeerde melk genoemd.

Gecondenseerde melk is er met en zonder toegevoegde suiker.

Ongezoete (volle) gecondenseerde melk (heet in vaktaal 'ongesuikerde condens') dient volgens de Warenwet ten minste 7, 5 procent vet en minimaal 25 procent droge melkbestanddelen te bevatten.  Dit product is beter bekend als koffiemelk.

Gezoete (volle) gecondenseerde melk  - heet in vaktaal 'gesuikerde condens' - bevat  9 %  vet,  40 -45 procent suiker en circa 30 procent droge melkbestanddelen. Dit product wordt hoofdzakelijk als grondstof voor de levensmiddelenindustrie en voor de export gemaakt, maar is er ook in blik voor de gewone consument.

Koffiemelk / gecondenseerde melk (niet gezoet) wordt ingedeeld naar vetgehalte:

  • Volle koffiemelk / gecondenseerde melk bevat tenminste 7,5 procent vet.

  • Halfvolle koffiemelk (Halvamel) / halfvolle gecondenseerde melk bevat 4 procent vet.

  • Magere koffiemelk / magere gecondenseerde melk bevat maximaal 1 procent vet.

Gezoete gecondenseerde melk bevat bevat  9 %  vet en  40 - 45 procent suiker

In recepten wordt met 'gecondenseerde melk' (zonder verdere vermelding) doorgaans gecondenseerde melk zonder suiker bedoeld.

Tip: Zoek niet naar blikken: Ongezoete gecondenseerde melk wordt 'vermomd' als (volle) koffiemelk in pakken en flessen in elke supermarkt verkocht.  Tip: In een recept een blik gecondenseerde melk nodig? De inhoud van de meest gangbare (grote) blikken is circa 4 deciliter (397 - 420 gram).

In (wat grotere) supermarkten staat de gezoete gecondenseerde melk (verpakt in blik) meestal in de buurt van de koffiemelk.

Weetje: Omdat gewone melk in de tropen zeer snel bederft wordt daar veel gebruik gemaakt van gezoete gecondenseerde melk. In vrijwel elke Toko is die dan ook te vinden. De Engelse naam is sweetened condensed milk.

Zie voor informatie over koffieroom: Room - Koffieroom (Klik hier).

terug naar boven

 Melkpoeder

Melkpoeder is gedroogde melk. (De benodigde hoeveelheid melk voor een kilogram melkpoeder is circa 8 - 10 liter).

Melkpoeder is compact en - mits droog bewaard - zeer lang houdbaar. Er is vol, halfvol en mager melkpoeder (waar door toevoegen van water weer volle, halfvolle en magere melk van gemaakt worden). Ook karnemelk en room zijn er in poedervorm.  Al deze producten worden voornamelijk voor de export en levensmiddelen-industrie vervaardigd en sommige ervan zijn er alleen in grootverpakking.

Voor de consument is er mager en vol melkpoeder (verkrijgbaar in de supermarkt).  Ook zit er melkpoeder in sommige instant poeders (bijvoorbeeld in instant poeder voor chocolademelk en in koffiecreamer).

Weetje: De Warenwet maakt geen onderscheid tussen melkpoeder en melk die verwerkt wordt in een eindproduct. Als dus ergens als ingrediënt 'melk' op een etiket vermeld staat dan kan het product gewone 'verse' melk bevatten maar er kan net zo goed melkpoeder voor gebruikt zijn.

Let op: Poedermelk voor zuigelingen (bestemd voor flesvoeding en om opvolgmelk te maken) is anders van samenstelling dan melkpoeder, zie voor meer informatie: Melk van dieren versus moedermelk (Klik daarvoor hier).

terug naar boven

 

Terug naar: Zuivel (de beginpagina)