Basilicum

Basilicum – ‘gewone’  (Zuid Europese)                       Ocimum Basilicum L.
Gewone basilicum


Bruikbare delen:

Blad.


Verkrijgbaar:

Vrijwel elke supermarkt: Gedroogde basilicum.

Sommige grotere supermarkten:

Vers (in pot) en diepvries.

Zomers in tuincentra etc. : Planten in pot. 


Toepassing (in, op of met):

Soep (vooral groentesoepen) –  saus (tomaten) – groenten (olijven, tomaat, uien, aardappelen) – kaas (verse kaas, mozzarella) – ei (roerei, omelet) – vis – vlees (lam, varken, kalf) – gevogelte (kip, eend) – konijn – lever (alle soorten).


Specialiteiten:

Italië: Pesto, minestrone, insalata caprese (salade van tomaat, mozzarella en basilicum)

Frankrijk: (Soupe au) pistou

Smaak:  

Vers: Uniek, pittig met een vleugje kruidnagel – Gedroogd: Zelfde maar veel zwakker dan vers.

Tip: De gedroogde basilicum uit de winkel is gevriesdroogd. Zelf basilicumblad drogen op een warme luchtige plek is af te raden, omdat de basilicum dan bijna alle smaak verliest. Invriezen is de beste conservering.


Gebruik:

Verse basilicum: Wassen, blaadjes van de steeltjes plukken en klein snijden (steeltjes weggooien). Rauw gebruiken (in salade of op omeletten) of toepassen in warme gerechten. Tip: Voeg basilicum bij voorkeur pas tegen het einde van een bereiding toe, door lang verwarmen gaat veel smaak verloren.


Vervanging (alleen voor warme gerechten):

1 eetlepel verse basilicum = 1/2 eetlepel diepvries basilicum 

1 eetlepel verse basilicum = 1 theelepel gedroogde basilicum + 1/2 theelepel tijm*

Bij benadering, voor verse basilicum is er – behalve diepvries basilicum – eigenlijk geen goede vervanging


Naam:

Andere namen die voor basilicum gebruikt worden zijn  Bazielkruid en Koningskruid. De naam Basilicum is afgeleid van het Griekse woord ‘basilikos’ dat ‘koninklijk’ betekent.


Weetje: Basilicum is in Italië erg populair. Het wordt er in grote hoeveelheden gekweekt en vooral gebruikt voor pesto en in allerlei gerechten met tomaten. Ook in de (Zuid) Franse keuken wordt veel basilicum gebuikt.


Plant:

Een eenjarige plant, kan tot 40 centimeter hoog worden.  Basilicum kan vaak het beste in potten in huis of in een kas geteeld worden, want de plant heeft veel warmte nodig. Basilicum groeit  zomers buiten alleen goed op warme, zeer beschutte en zonnige plaatsen.

Groeit in:

Warme, gematigde streken: Azië, Zuid Europa (Italië, Zuid Frankrijk)

Vermeerderen: Zaaien. Tip: Zelf basilicum kweken is niet moeilijk, het zaad kiemt erg makkelijk (bij kamertemperatuur).

Oogst: Stelen met blaadjes (bij voorkeur voordat de plant bloeit).

 Basilicum (diverse soorten)
Rode Basilicum

Citroenbasilicum

Er zijn wereldwijd zo’n 150 soorten basilicum, variërend van dwergvormen tot soorten met blad zo groot als slabladeren.

Enkele veel als keukenkruid gebruikte soorten zijn:

  • Rode of Opaalbasilicum, met donkerrode (soms haast zwarte) bladeren, pittig van smaak met een vleugje munt en kruidnagel.
  • Mexicaanse Kaneelbasilicum  met groene bladeren en rode stelen. Heeft een met kaneel vergelijkbare zoete smaak en aroma en heeft een vleugje munt als nasmaak.
  • In Vietnam en Thailand gaat de voorkeur uit naar Anijsbasilicum – die ook wel Thaise Basilicum genoemd wordt – een soort met donker groene bladeren en een milde anijssmaak. 
  • In Indonesië wordt graag Citroenbasilicum gebruikt: Basilicum met, zoals de naam al zegt: Citroensmaak. Het is een grove basilicumsoort die in korte tijd uitgroeit tot een hoogte van ongeveer 1 meter. Het blad – Daun Kemangi –  wordt gebruikt als smaakmaker voor vlees, vis en sajoers (groentegerechten). Kemangi-zaadjes worden gebruikt om limonades en vruchtensappen een fris / zure smaak te geven.

Vervanging:

Rode, kaneel- en anijsbasilicum ——-> gewone basilicum met een beetje van de hierboven genoemde kruiden.

Citroenbasilicum <———> basilicum + citroensap < ——–> citroenmelisse + (weinig) peper