Eenvoudige basisbouillon

RECEPT VOOR circa liter

INFO:

Vroeger wist iedere huisvrouw hoe ze met eenvoudige middelen een smakelijke bouillon kon maken. Het is dus een fabeltje dat zelf bouillon maken alleen weggelegd is voor echte koks die de beschikking hebben over een uitgebreid assortiment aan ingrediënten.

Voordeel: Zelfgemaakte bouillon bevat geen conserveringsmiddelen en kan elke keer weer net even anders zijn omdat er eindeloos met de ingrediënten gevarieerd kan worden.

Tip: 3 uur bereidingstijd lijkt eindeloos maar de meeste tijd wordt doorgebracht met wachten.

Tip: Maak bouillon niet in kleine hoeveelheden, overgebleven bouillon kan goed ingevroren worden.


LET OP: 

Maak bouillon altijd ruim van te voren, voor het ontvetten moet de bouillon volledig afkoelen en dat kost tijd. 


BEREIDINGSTIJD (begin tot eind)circa 3 uur 

(15 minuten actief –  wachten / koken: 2 uur – hittebron uit – wachten/ afkoelen: circa 1/2 uur – zeven: 5 minuten – wachten / verder afkoelen)

KOELEN (in koelkast): circa 2 uur (of langer) 

AFWERKEN: 2 minuten


SNELKOOKPAN:

In een snelkookpan kan de bouillon veel sneller bereid worden. De kooktijd onder hoge druk is 20 minuten. De bereidingswijze (zoals hieronder beschreven) blijft hetzelfde. 

Er wordt vanuit gegaan dat het werken met een snelkookpan bekend is. Is dat niet zo, dan is er informatie over de werking en het gebruik van de snelkookpan te vinden bij: 

De Snelkookpan.



BEREIDEN:

Breng de mergpijp(en) met 2-1/2 liter water in een grote kookpan aan de kook.

Intussen:

Boen de wortels onder de koude kraan schoon, snijd ze in plakken (dikte is onbelangrijk) en doe die bij de mergpijp(en) en het water in de pan.

Snijd het onderste stukje met de worteltjes van de prei af (gooi het weg) en snijd de prei in de lengte doormidden.

Was de preibladeren en de selderij en doe die ook in de pan. 

Haal – alleen als het nodig is erg lelijke velletjes van de ui af  (pel de ui niet,  het bruine schilletje geeft kleur aan de bouillon).  Was de ui en snijd hem in vieren.

Doe de parten ui, de laurierblaadjes, de peperkorrels en het citroensap (of de azijn)  in de pan.

Wacht tot het water kookt, leg een deksel op de pan en schakel de hittebron zoveel lager dat het water net blijft koken.

Na 2 uur koken:

Zet  de hittebron uit en laat de bouillon tot lauwwarm af  koelen.

Circa 1/2 uur later:

Giet de lauwe bouillon door een (liefst fijne) zeef in een schone pan (gooi de inhoud van de zeef weg).

Breng de bouillon op smaak met peper en zout (of doe dat later als de bouillon gebruikt wordt).


Laat de bouillon helemaal afkoelen en zet hem daarna enkele uren (of langer) in de koelkast.


AFWERKEN: 

Schep het stijf geworden vet van de bouillon afTip: Doe dit pas kort voor gebruik: Het vet sluit de bouillon af en heeft een conserverende werking. 

Weetje: 

De bouillon komt als een glibberige massa onder het vet te voorschijn en dat is normaal (er zit gelatine in botten en daardoor is de bouillon tijdens het afkoelen gegeleerd).  Door verwarmen wordt de bouillon vanzelf weer dun.

Tip: 

Bouillon ( met vet er op) kan circa 3 tot 4 dagen in de koelkast bewaard worden (als er met schoon keukengerei gewerkt is). 

BENODIGDHEDEN:

2 grote mergpijpen (of 3 kleine)
1 – 2 winterwortels
1 flinke prei, zie: Tip
1 ui

1/2 bosje bladselderij, zie: Tip

1 eetlepel citroensap (of azijn)

4 peperkorrels (of 1/2 theelepel peper)
3 laurierblaadjes

zout, zie: Info

 

Variatie: 

Kruiden (gedroogd of vers) zoals tijm, rozemarijn, oregano, Provençaalse kruiden, peterselie


Info:

Omdat er tijdens het koken vocht verdampt voegen ervaren koks vaak pas op het laatst zout aan bouillon toe (voor sommige doeleinden laten ze het zelfs helemaal weg).

 


Tip:

Spaarzaam?

Gebruik in plaats van een prei alleen het donkergroene deel van 3 of 4 preien en bewaar het wit voor een ander doel.

Neem alleen de stelen van een (heel) bosje

selderij (en gebruik het blad voor soep of andere doeleinden, vries wat over is in).

 

Andere gratis grondstoffen: 

Stelen van peterselie, stug blad van een knolselderij, restanten (ongekookte) bleek- of knolselderij. (Tip: Eventueel opsparen en (schoongemaakt) tot gebruik in de diepvriezer bewaren).

Weetje:

Het kan riskant zijn om de hond des huizes – die natuurlijk al snel door heeft wat er in de pan zit – na afloop in de tuin te zetten met een (goed afgekoelde!) mergpijp.

 

Doe het alleen onder toezicht: Er kunnen scherpe splinters in zitten en soms past de onderkaak van de hond verassend goed (en meteen muurvast) in de mergpijp.  

 

Als er dan niet snel ingegrepen wordt zwelt de kaak op en moet de veearts er soms aan te pas komen om de mergpijp er weer af te halen.